Zamonaviy biznesda kompaniyalar ko‘plab muammolarga duch kelishmoqda - mahsulotning mukammal sifatini ta’minlashdan tortib, me’yoriy talablarga qat’iy rioya qilishgacha. Bunday vaziyatda raqamli markirovka kodlarining agregatsiyasi ishlab chiqarish jarayonlarini tartibga solish, ularning samaradorligini sezilarli darajada oshirish va hatto aylanmani ko‘paytirish imkonini beruvchi vositaga aylanadi.

Raqamli markirovka nima uchun kerak?

Mahsulotlarni raqamli markirovkalash - bu maxsus tizim bo‘lib, uning doirasida har bir tovar qadog‘iga noyob Data Matrix kodi beriladi, bu mahsulotning hayotiy siklining barcha bosqichlarida - ishlab chiqarishdan muomaladan chiqarishgacha bo‘lgan harakatini kuzatish imkonini beradi. Suv va alkogolsiz ichimliklarni ishlab chiqaruvchilar va import qiluvchilar uchun raqamli markirovka bir qator afzalliklarni ochadi:

Shaffoflik va nazorat: u mahsulotning bozorda qonuniyligini ta’minlaydi, qalbakilashtirish va noqonuniy aylanmadan himoya qiladi. Bu, ayniqsa, o‘sib borayotgan raqobat va iste’molchilarning ishonchsizligi sharoitida dolzarbdir.

Qonunchilik talablariga muvofiqligi: mahsulotlarni raqamli markirovkalash majburiy talab bo‘lib, unga rioya qilish kompaniyalarga ishonchli ishlab chiqaruvchi obro‘sini saqlab qolish va «oq» iqtisodiyot qoidalariga sodiqligini namoyish etish imkonini beradi.

Mahsulotning kafolatlangan sifati: odamlar tovarlarning kelib chiqishini bilishni istagan ongli iste’mol davrida markirovka ishlab chiqaruvchilar va import qiluvchilar uchun muhim ittifoqchiga aylanadi. Mahsulot haqida to‘liq ma’lumot olish imkoniyati kompaniyaning bozordagi obro‘sini mustahkamlaydi va iste’molchilarning ishonchini oshiradi.

Raqamli markirovka kodlari agregatsiyasi nima degani?

Agregatsiya – samarali tizim yaratishning asosiy bosqichlaridan biri bo‘lib, ishlab chiqaruvchiga mahsulotning har bir partiyasi qayerda ekanligini bilishga imkon beradi - bu suv yoki sharbat qadog‘i bo‘lsin. Bu tizim ortiqcha qog‘ozbozliksiz tez va uzluksiz ishlashni ta’minlaydi, bu esa dinamik bozor sharoitida juda muhimdir.

Biznes uchun foyda nimada?

Birinchidan, bu soddalashtirilgan hisobot. Har bir tovar birligi bo‘yicha ma’lumotlarni EHF (elektron hisobvaraq-faktura) ga kiritish o‘rniga, guruh yoki transport qadog‘ining yagona kodini taqdim etishgacha masalani soddalashtirish mumkin. Masalan, 1000 ta tovar birligiga ega bo‘lgan palletga ega bo‘lish orqali bitta kodni - pallet kodini uzatish mumkin. Tizim 1000 ta markirovka kodlari egasini o‘zgartirganini aniqlaydi. Bu juda qulay.

Ikkinchidan, bu tejash. Agregatsiya jarayondan ortiqcha bo‘g‘inlarni chiqarib tashlashga yordam beradi va shu bilan operatsion xarajatlarni sezilarli darajada kamaytiradi. Hamma narsa nazorat ostida, demak, boshqarish uchun kamroq xarajat talab qiladi va strategik rivojlanish uchun ko‘proq vaqt qoldiradi.

Uchinchidan, yengil logistika. Agregatsiya har bir logistik qadoq (blok, quti yoki pallet) uchun identifikator yaratish imkonini beradi, undan tovarning tarkibi va harakatlanish trayektoriyasi haqida ma’lumot olish mumkin. Bu yuklash jarayonini tezlashtiradi, saralashdagi xatolar ehtimolini kamaytiradi va yetkazib berishning barcha bosqichlarida qadoq harakatini kuzatish imkonini beradi. Bundan tashqari, agregatsiya tashish paytida tovarning himoyasini ta’minlaydi va yetkazib beruvchidan tovarlarni qabul qilishda do‘konlarning ishini osonlashtiradi.

To‘rtinchidan, savdoni oshirish. Agregatsiyani faol amalga oshirayotgan import qiluvchi kompaniyalar nafaqat o‘z biznes jarayonlarini optimallashtiradi, balki bozorni oqlash orqali sotuvlarni ko‘paytirish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Masalan, tamaki mahsulotlarining qonuniy aylanmasi hajmi 2024 yilda kontrabandani siqib chiqarish hisobiga 25 foizga oshdi. Shunday qilib, agregatsiya suv va alkogolsiz ichimliklar segmenti uchun ham muhim vositaga aylanadi va aylanma hajmini oshirishga yordam beradi.

Qonunchilik asoslari

O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2022 yil 1 noyabrdagi 631-sonli qaroriga muvofiq, 2024 yil 1 noyabrdan boshlab meva va sabzavot sharbatlari, gazlangan va gazlanmagan suv, shuningdek, PET va shisha idishlarda shakar va boshqa shirinlashtiruvchi moddalar qo‘shilgan yoki qo‘shilmagan ichimliklarning birinchi guruhi uchun agregatsiya tizimini joriy etish tasdiqlandi. Metall idishlarda, shu jumladan alyuminiy idishlarda quyiladigan mahsulotlarning ikkinchi guruhi uchun – 2025 yil 1 maydan boshlab. Ushbu muhim yangilik nazoratni kuchaytirish va mahsulot sifatini yaxshilash, shuningdek, qonuniy biznesni himoya qilishga qaratilgan.

Kimlarga bu foyda keltirmaydi?

Agregatsiya nafaqat biznes muhitidagi zamonaviy so‘z, balki qonuniy tadbirkorlar uchun yangi ufqlarni ochadigan va soyada qolishni afzal ko‘radiganlarni xavf ostiga qo‘yadigan kuchli vositadir. Agregatsiya tizimining joriy etilishi nafaqat shaffoflikni oshiradi va biznes jarayonlarini optimallashtiradi, balki mahsulotlarning noqonuniy aylanishi va soliq to‘lashdan bo‘yin tovlash yo‘lidagi jiddiy to‘siqqa aylanadi.

«Yashirin zona»da ishlashni afzal ko‘radigan tadbirkorlar ko‘pincha tizimli nazoratning yo‘qligidan o‘z nayranglari uchun qalqon sifatida foydalanadilar. Mahsulotlarni hisobga olmasdan sotish ularga daromadlarni yashirish va mahsulot tannarxini pasaytirish imkonini beradi, bu esa bozorning halol ishtirokchilariga zarar yetkazadigan raqobat ustunligini va iste’molchilarning sog‘lig‘iga qo‘shimcha xavf tug‘diradi.

Agregatsiyaning joriy etilishi bunday yondashuvni yanada xavfli qiladi. Mahsulotning har bir partiyasi - u tetiklantiruvchi suvmi yoki mashhur alkogolsiz ichimliklarmi - ishlab chiqarish va taqsimlashning barcha bosqichlarida qayd etiladi. Demak, daromadlarni yashirish va mahsulotni noqonuniy olib o‘tish deyarli mumkin bo‘lmay qoladi. «Yashirin» ishlashga o‘rganganlar uchun agregatsiyani joriy etish soliq nazoratidan qochish imkoniyatini yo‘qotish demakdir.

Xulosa

Agregatsiya – bu biznesga moslashuvchan, samarali va har qanday chaqiriqqa tayyor bo‘lishga yordam beradigan vositadir. Bu texnologik yangilik va strategik ustunlik bo‘lib, busiz ishni muvaffaqiyatli olib borish qiyinlashadi. Qattiq raqobat va tez o‘zgaruvchan bozor sharoitida agregatsiya - bu oldinga chiqish, jarayonlarni optimallashtirish va bozorda yetakchilikni qo‘lga kiritish imkoniyatidir.

Bizneslar ushbu tizimning ahamiyatini qanchalik tez anglab yetsalar, ular yangi sharoitlarga shunchalik tez moslasha oladilar va qonuniy mahsulotlarni sotish aylanmasini oshirish orqali o‘z sa’y-harakatlaridan maksimal foyda ko‘radilar.