O‘zbekiston Fanlar Akademiyasi O‘zbek tili, adabiyoti va folklori instituti bo‘lim mudiri, filologiya fanlari doktori, professor Yorqinjon Odilovning aytishicha, dunyo tajribasidan ma’lumki, mavjud alifbolarning hech biri mukammal emas, har qaysi alifbo ifoda imkoniyatiga qarab tildagi tovushlarni ifoda etadi.

«Shunday ekan, biz eng mukammal alifboni yaratamiz yoki yaratishimiz kerak, qabilidagi muddao o‘rinsiz. Shu ma’noda amaldagi o‘zbek-lotin alifbosi ham o‘ta mukammalikka da’vo qilolmaydi, shu bilan birga, chorak asrdan ziyod vaqt mobaynida o‘zbek xalqiga xizmat qilib keldi. Ana shu vaqt oralig‘ida unda muayyan notamomliklar borligi ham ayonlashdi. Bugun davr bizga mazkur notamomliklarni to‘g‘rilab olish, hozirga qadar lotin yozuvida ish yuritishda «qo‘limizni bog‘lab kelgan» nodurustliklardan qutulish imkoniyatini berdi», – dedi Yorqinjon Odilov.

Olim amaldagi alifboda o‘, g‘ harflarini kompyuterda yozish uchun bir nechta ortiqcha amallarni bajarish lozimligiga e’tibor qaratmoqda.

«Bunday ortiqcha amallardan qochish yoki ko‘pincha o‘, g‘ harflaridagi ʼ belgisini ʼ – apostrof deb tushunilishi natijasida O‘zbekiston, o‘zbek, o‘lka, G‘ayrat, g‘alaba, g‘olib kabi imloviy xatolar bolalagandan-bolalamoqda. Yana bir jihat: ona tili ta’limda agar urg‘u tushgan bo‘g‘in tarkibida o‘, g‘ harflari bo‘lsa, bu harflardagi ʼ belgisi bilan urg‘u belgisi yonma-yon joylashadi hamda so‘zni va urg‘u tushgan bo‘g‘inni ilg‘ash qiyinlashadi. Ushbu harflarning yozma shakli esa ayni harflarning amaldagi yozma shakllari bilan yaqinligi sababli 1-sinf o‘quvchilarining ularni o‘zlashtirishiga to‘siq bo‘lmaydi.

Alifbomizdagi sh, ch harfiy birikmalarini bir tovush – bir harf tamoyiliga muvofiq tuzatish zarurligini ko‘rsatdi; to‘g‘ri, shu vaqtga qadar bu harfiy birikmalardan foydalanib keldik, ammo qo‘sh harflilik muammosi «Imlo qoidalari»ga turli istisnolarni kiritdi. Mo‘’tabar, mo‘’tadil, mo‘’jaz, mo‘’jiza so‘zlarining tutuq belgisi qo‘yilmay yozilishi ham «Imlo qoidalari»ga kiritilgan istisnolardan biridir.

O‘zbek tilidagi Is’hoq, as’hob so‘zlarini Is’hoq, as’hob tarzida to‘g‘ri yozish uchun, albatta, s va h harflari orasiga tutuq belgisi qo‘yilishi kerak bo‘lib, bu ham amaldagi alifboni o‘zlashtirishda, ayni alifboda to‘liq ish yuritishda qiyinchilik tug‘dirar edi», – dedi Yorqinjon Odilov.