Сайланган президент Доналд Трамп миллионлаб одамларни депортация қилишни ваъда қилганидан сўнг, муҳожирлар, уларнинг иш берувчилари ва ҳуқуқ ҳимоячилари вазиятга тайёргарлик кўришни бошладилар.

Баъзилар янги маъмурият уларнинг оилаларига қандай таъсир қилишидан қўрқишмоқда, бошқалар эса вазият яхшиланишига умид қилиб турибди. Трампнинг иттифоқчилари депортация ва ҳибсга олиш чораларини муҳокама қилаётган бир пайтда, АҚШ-Мексика чегарасини мустаҳкамлаш биринчи кундан бошлаб устувор вазифа сифатида кўрилади.

Маълумотларга кўра, жиноят содир этган ноқонуний муҳожирлар биринчи навбатда чиқариб юборилади. Бу ҳақда Трамп жамоасининг дастлабки режалари билан таниш манба CNN телеканалига хабар берди.

Америкадаги испан тилида сўзлашувчи фуқаролар ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи ташкилот – Бирлашган Лотин Америкаси Фуқаролари Лигаси (LULAC) янги иммиграция сиёсатига қарши ҳаракат қилиш учун адвокатлар ёллашга киришди.

«Хато қилманг: оммавий депортация нафақат миллионлаб муҳожирларга, балки уларнинг оилалари ва жамоаларига, шунингдек, мамлакатнинг иқтисодиётига ҳам зарар етказади. Ота-оналар фарзандларидан ажратилади, бизнеслар ёпилади ва бутун бир давлат тизими издан чиқади», – дейди LULAC бош директори Хуан Проаньо.

Ҳуқуқ ҳимоячилари ҳозирлик кўрмоқда

Америка фуқаролик эркинликлари иттифоқи (ACLU) адвокатларидан бири Ли Гелернт таъкидлашича, ҳуқуқий муаммоларга қарши тайёргарлик аллақачон бошланган:

«Биз деярли бир йил давомида Трампнинг қайта сайланишига тайёргарлик кўрдик ва унинг эҳтимолий кескин чораларига қарши стратегик чоралар устида ишладик. Масалан, депортация учун ҳарбийлардан фойдаланиш таҳдидлари мутлақо ноқонунийдир».

Миллий Иммиграция Адлия Маркази ҳам ўз адвокатларини сафарбар қилмоқда. Марказ ижрочи директори Мэри Мег Маккарти шундай деди:

«Биз муҳожир ва қочқинларга зарур ҳуқуқий ёрдам бериш, оилаларни бирга сақлаш ва ноҳақ депортацияларга қарши курашда ишимизни давом эттирамиз.»

Муҳожирлар ва иш берувчиларнинг хавотири

Хюстондаги испанлар жамияти етакчиси Сезар Эспинозанинг айтишича, одамлар ноаниқ ҳолат туфайли хавотирда:

«Кўпчилик бизга қўнғироқ қилиб, «Энди нима бўлади? Нима қилишимиз керак?» деган саволларни бермоқда. Айримлар аралаш оилаларда яшайди ва уларнинг тақдири жиддий хавотир уйғотмоқда», дейди у.

Калифорния фермерлари эса муҳожирлар меҳнатига боғлиқ бўлганликлари туфайли, қонуний ишчи кучини сақлаб қолиш учун иммиграция ислоҳотларини талаб қилмоқда. Калифорния фермер хўжалиги бюроси президенти Шеннон Дуглас бу ҳақда қуйидагича фикр берди: «Биз доимий ишчи кучи етишмовчилигини камайтириш учун миграциядаги тўсиқларни енгиллаштиришга эътибор қаратишимиз керак».

Чегарадаги вазият

Шимолий ва жанубий чегарадан мамлакатга ноқонуний ўтганлар 2024 йилда кунига ўртача 1700 кишини ташкил қилган. Баъзи кунларда ушбу кўрсаткич 10 000 дан ошган.

Лос-Анжелес шаҳридан мэр Карен Басс муҳожирларга ҳимоя ва қўллаб-қувватлаш кафолатларини бериб, шундай деди: «Миграция ҳамжамияти шаҳримизнинг юраги. Лос-Анжелес муҳожирлар учун хавфсиз макон бўлиб қолаверади».

Мексиканинг Тихуана шаҳрида эса 3400 муҳожир бошпана олишни кутиб турибди. Шаҳар миграция директори Хосе Луис Перес Канчоланинг айтишича, кўпчилик ҳали ҳам қонуний йўл топишга ҳаракат қилмоқда. Аммо оммавий учрашувлар бекор қилинса, чегарани ноқонуний кесиб ўтиш ҳоллари ортиши мумкин.